آی تی ایران – گزارش سالانه تجارت الکترونیک ایران امروز (30 شهریور) توسط مرکز توسعه تجارت الکترونیک کشور منتشر شد. نگاهی به آمار ارائه شده در این گزارش نشان می دهد که ارزش معاملات تجارت الکترونیک در کشور نسبت به سال گذشته تنها 12 درصد افزایش داشته است.
مقایسه آمار این گزارش با آمارهای منتشر شده در فاصله سال های 1397 تا 1399 نشان می دهد که توسعه تجارت الکترونیک در ایران با افت قابل توجهی همراه بوده است.
رشد آهسته تجارت الکترونیک
گزارش سالانه تجارت الکترونیک ایران با ردیابی عملکرد تجارت الکترونیک در 3 دسته زیرساخت تجارت الکترونیک، فعالیت و جمعیت شناسی تجارت الکترونیک و روش های تجارت الکترونیکی تهیه شده است.
گزارش وضعیت فعالیت تجارت الکترونیک ایران و مقایسه آن با آمار و اطلاعات منتشر شده در سال‌های گذشته نشان می‌دهد که نرخ رشد ارزش تجارت الکترونیک در این کشور در حال کاهش و عقب‌نشینی است.
بر اساس آمار گزارش مرکز توسعه تجارت الکترونیک، ارزش اسمی معاملات تجارت الکترونیک کشور در سال 1400، یک میلیارد و 237 میلیون تومان بوده است که در سال 1398، یک میلیارد و 970 میلیون تومان بوده است. 99 تا 1400 فقط 12 مورد بود. درصد ارزش معاملات تجارت الکترونیک در کشور افزایش یافته است.
این در حالی است که همین گزارش نشان می دهد که توسعه تجارت الکترونیک در کشور در سال های گذشته بسیار بیشتر بوده است.
به عنوان مثال، اگر در سال 1396 ارزش اسمی تراکنش های تجارت الکترونیک به 208 میلیارد تومان رسید، این میزان با افزایش 103 درصدی به 423 میلیارد تومان در سال 2018 رسید. رشد ارزش معاملات تجارت الکترونیک در سال 2019 با نرخ رشد 159 درصدی از سال 2018 تا 2019 ادامه یافت.
ارائه آمار از تعداد معاملات تجارت الکترونیک نیز نشان می دهد که این بخش به جای افزایش نسبت به سال های گذشته کاهش داشته است.
طبق این خبر تعداد کل معاملات تجارت الکترونیک یا معاملات تجارت الکترونیک در سال 1400 تقریباً به 3 میلیارد و 599 میلیون و 375 هزار و 806 واحد رسید. این میزان نسبت به سال گذشته 14 درصد افزایش داشته است.
در عین حال، بر اساس آمار این گزارش، حجم معاملات در سال 1398 بالغ بر 3 میلیارد و 155 میلیون و 885 هزار و 586 کفری بوده که نسبت به سال 1398 108 درصد افزایش داشته است.
همچنین روند تغییر حجم تراکنش های خرید از طریق درگاه پرداخت اینترنتی در سال 1400 رشد کندی را نسبت به سال های گذشته نشان می دهد.
بر اساس آمار اعلام شده از سوی بانک مرکزی، حجم کل تراکنش های اینترنتی در سال 1400 معادل 8 میلیون و 658 میلیون و 380 میلیون و 149 میلیون ریال بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل 13 درصد افزایش داشته است.
این در حالی است که حجم کل معاملات خرید اینترنتی در سال 1398 معادل 7,678,668,942 میلیون ریال بوده که نسبت به سال قبل یعنی 1398 159 درصد افزایش داشته است.
استفاده از شبکه های اجتماعی در معاملات تجارت الکترونیک
بخش دیگری از این گزارش مربوط به روش هایی است که منجر به رشد تجارت الکترونیک در کشور شده است. بر اساس این گزارش، 80 درصد از شرکت‌های تجارت الکترونیک علاوه بر فعالیت از طریق وب‌سایت‌های خود، محصولات و خدمات خود را از طریق شبکه‌های اجتماعی نیز عرضه می‌کنند.
این در حالی است که اینستاگرام ۸۴ درصد سهم را به خود اختصاص داده است و پس از آن این شبکه اجتماعی پرطرفدار، ۴۹ درصد از کسب و کارها از واتس اپ و ۳۲ درصد از تلگرام برای فروش خدمات و محصولات خود استفاده می کنند. برای استفاده
در این میان سهم پیام رسان های بومی بسیار کم است. پیام رسان سروش که بیشترین کاربران را به خود اختصاص داده است تنها 4 درصد را مدیریت کرده است. جذب تجارت الکترونیک
همچنین این گزارش نشان می‌دهد که 94 درصد از روش‌های تأمین مالی واحدهای تجارت الکترونیک از طریق سرمایه‌گذاری خصوصی تأمین می‌شود و در این مورد سرمایه‌گذاری عمومی تنها یک درصد نقش دارد.
علیرغم رشد اشکال مختلف شتاب دهنده های بخش خصوصی در سال های اخیر، تنها 3 درصد از این گروه در تامین سرمایه واحدهای تجارت الکترونیک نقش دارند.
از سوی دیگر نحوه ارسال و تحویل واحدهای تجارت الکترونیک تا حد زیادی در اختیار شرکت ملی پست است. 60 درصد بازار ارسال و تحویل کالاهای تجارت الکترونیک در اختیار شرکت ملی پست است و نقش شرکت های پست خصوصی تنها 9 درصد است.
سهم شبکه توزیع مشاغل در این بازار 20 درصد، شرکت های باربری بین شهری 13 درصد و شرکت های پیک خصوصی 9 درصد است.
راه اندازی 400 وب سایت در بخش تجارت الکترونیک
بخش دیگری از این گزارش به جمعیت شناسی تجارت الکترونیک در کشور می پردازد. این گزارش نشان می دهد که تعداد واحدهای تجارت الکترونیک در سال گذشته به 400000 وب سایت رسیده است. از این تعداد 120 هزار و 288 واحد دارای نماد اعتماد و 3 هزار و 800 واحد دارای نماد اعتماد غیر ستاره هستند.
بر اساس این گزارش، حوزه فعالیت واحدهای تجارت الکترونیک با بالاترین نشان اعتماد در بخش فروش با سهم 54 درصدی است. 32 درصد از واحدهای تجارت الکترونیک در بخش خدمات و فروش و تنها 14 درصد در بخش خدمات فعالیت می کنند.
این گزارش همچنان نشان دهنده مشارکت کم زنان در مدیریت واحدهای تجارت الکترونیک است. در حالی که 84 درصد مردان صاحب واحدهای تجارت الکترونیک هستند، سهم زنان در این بازار تنها 14 درصد است.